Công việc hiện tại của tôi là thư ký tống đạt tại một Văn
phòng Thừa phát lại. Tuy công việc không mang đến cho tôi thu nhập đáng mơ ước
nhưng nó là bước đi đầu tiên trong sự nghiệp của tôi, tôi đã được làm việc trong một môi
trường đúng với chuyên ngành mình đã
học.Tôi tự hào về việc tôi đang làm – Tống đạt văn bản. Nhiệm vụ là tống đạt các
loại giấy, quyết định, … của Tòa án
và Chi cục thi hành án cho đương
sự. Đi tống đạt là 1 công việc rất vất vả của Thư ký Thừa phát lại. Gặp gỡ
nhiều người, tiếp xúc với nhiều cơ quan, suốt ngày phải đi ngoài đường, có
nhiều người nghĩ “…. ôi thư ký tống đạt chắc cũng giống
như công việc của một anh bưu tá của bưu điện, một anh shipper thôi”. Tuy công việc thấy dễ vậy thôi, nhưng chỉ có những người trong
ngành mới biết được nó rất vất vả như thế nào. Tống đạt là khâu quan trọng
trong tố tụng, trong cả quá trình tố tụng
của một vụ án, nếu tôi tống đạt văn bản không đúng quy định của pháp luật
thì toàn bộ quá trình tố tụng với biết
bao công sức của biết bao con người cũng có thể có khả năng bị tuyên vô hiệu.
Vì vậy để hoàn thành tốt công việc, bên cạnh việc am hiểu quy
định pháp luật về tống đạt, sắp xếp công việc khoa học thì tôi cần học thêm kĩ năng giao tiếp cởi mở, vui vẻ với mọi người, đặc biệt là với đương sự.
Vào một
ngày giữa trưa hè tháng 7 Sài Gòn, tôi
cưỡi “con ngựa sắt” của mình rong ruổi trên những con đường nhựa nóng như thiêu
đốt, luồn lách qua những con hẻm nhỏ ngoằn ngèo để cố gắng tống đạt cho hết sấp văn bản nhận được từ bộ phận quản lý tống đạt từ ngày
hôm qua. Thời tiết Sài Gòn vào những ngày tháng 7 này nóng như một lò thiêu,
ngoài đường thì xe cộ đông đúc , không
khí ngột ngạt đến khó thở, tôi tấp vội vào hàng cây trên vỉa hè để tránh cái
nóng, uống ngụm nước từ trong ba lô mà tôi có mang theo, xung quanh tôi lúc này
còn có những chú xe ôm, cô bán hàng rong cùng ngồi trú nắng, ai cũng tay cầm
cái nón que quẩy quạt để nguôi đi cái nóng rát như xát muối vào mặt, rồi tôi
lại tiếp tục công việc tống đạt của mình, tôi đi tìm địa chỉ ở một nhà gần bờ
sông Sài Gòn, thuộc phường Hiệp Bình Phước Thủ Đức, con đường đi vào đó là một con đường ngoằn nghèo nằm giữa cánh
đồng cỏ um tùm, không có một bóng người qua lại,một hình ảnh đối lập hoàn toàn với
cuộc sống sôi nổi cách đây có 2 kilomet, theo cô tổ trưởng dân phố cho biết khu
này ít người sinh sống do là khu giải tỏa, còn một số hộ dân cố bám trụ vì
nhiều lí do khác nhau.
Khung cảnh xung
quanh bỗng yên tĩnh đến ngỡ ngàng, có thể lắng tai nghe tiếng chim hót véo von
trên những vòm cây trứng cá, những hàng me hai bên đường, nhìn có nét gì giống
với con đường với hai hàng cây rợp bóng mát gần nhà của ngoại. Đã bao giờ khi dạo quanh trên một con phố quen, bạn bất chợt
nghe đâu đó những âm thanh thật trong trẻo và tươi mới mang chút dư vị quê
hương khiến bạn thấy lòng xốn xang, rồi bạn nhận ra từ bao lâu bạn đã để lòng
mình lơ đễnh và có lúc nào đó đã quên mất những hương vị quê nhà. Tôi chợt bâng
khuâng hồi tưởng về tuổi thơ thả diều, tắm sông của mình, một tuổi thơ đầy màu
hồng với nhiều kỉ niệm đẹp, cai tuổi hồn nhiên vô tư, chưa biết nhọc nhằn cho cuộc sống lo toan.
Bánh xe tiếp tục lăn trên con đường đất
ngoằn ngèo, Càng chạy vào trong, con đường càng heo
hút, nhà cửa thưa dần đi nhường hết cho những bụi cây, không dâu chân người đi,
cuối cùng tôi cũng đến được địa chỉ cần
tống đạt, một ngôi nhà sụp xệ, cũ kĩ vách tường bám đầy rêu rong, cổng rào lưới b40
, không có số nhà, nếu mà không được cô tổ
trưởng dân phố đã hướng dẫn đường đi thì tôi có tự tìm địa chỉ cả ngày chắc
cũng không tìm ra. Trước nhà là một khoảng sân gạch, cỏ dại mọc lổm chổm, chất
đầy những chậu cây cảnh, xơ xác và trơ trụi lá,
bên trái căn nhà một hàng me cổ thụ lá rụng đầy sân, đồ đạc trước sân nhà lễnh khễnh, lăn lốc. Một mùi ẩm mốc nồng xộc lên mũi tôi, nó khiến tôi rất khó
chịu.
“Ai lại ở một ngôi nhà ghê
gớm như thế này được nhỉ”- tôi thầm
nghĩ.
Trước khung cảnh heo hắt của
căn nhà này, tôi có cảm giác hơi lạnh sống lưng, cố gắng bình tĩnh tôi bước
tiếp vào thềm căn nhà, tôi giọng hơi run gọi hỏi thật to “Cho hỏi chủ nhà có ở nhà khộng ạ” “ nhà có ai không ạ” “ Con đến
gửi thư của Tòa án ạ” gọi mấy tiếng mà không có người trả lời, Vẫn không gian
im lặng đến ghê sợ, Tôi định quay lung đi thì bỗng nghe một tiếng động mạnh.
Choanggggggggggggggg!!!!!!
Kèm theo tiếng động đó là
tiếng những mảnh thủy tinh rơi lộp độp trên sàn nhà. Tôi theo thói quen nhảy
cẩng lên, tim đập thình thịch, trong đầu thầm nghĩ “quái lạ, nhà mình gọi không
có ai, tại sao lại làm rơi đồ bên trong căn nhà” cãng nghĩ càng thấy sợ, Tôi
rất nhanh quay ra sân, chuẩn bị dắt chiếc xe mình đề máy chuồn thẳng, thì có
tiếng kêu yếu ớt gọi… “chú gì ơi, cậu
tìm tôi hả?” Nghe tiếng gọi, tôi quay đầu lại
ngước nhìn xem chủ nhà hay ai gọi mình, từ trong nhà ra là một bà lão
tầm 75 tuổi. Bà mặc một chiếc áo bà ba màu chàm, bà lếch chầm
chậm ra tới cảnh cửa, khó khăn tiến lại gần tôi, dáng bà gầy, lưng đã còm đi vì
tuổi già.
Bà nói “ Xin lỗi chú,tôi là chủ nhà, tôi bị tai biếng đi lại khó khăn,
giờ già lẩm cẩm rồi, lúc đầu tôi
nghe tiếng gì đó mà nó lùng bùng lỗ tai,
tưởng đâu tiếng gì, chứ không biết chú kêu chủ nhà, lúc tôi khát nước quá với
cái ly trên đầu giường để uống không may bị rơi, rồi thẩy có dáng người nhẩy
cẩng lên, nên tôi có gắng lếch ra xem thử ai?
Tôi nói: "Dạ, em
chào bà. Bà cho con hỏi hỏi ở nhà mình có ai tên là Nguyễn Thị A và Nguyễn Văn
B không ạ!", “ mà bà có quen biết A và B không ạ” .
Tôi vừa dứt lời mặt bà tái lại, đôi mày
cau lại tỏ vẻ khó chịu, khác với lúc bà mới gặp tôi. Bà nói “ chú hỏi tìm bọn nó làm gì vậy” “ bộ tìm bọn nó đòi nợ
hả chú”.
Tôi nói: "Dạ chị A , anh B nhà mình có thư của Tòa án ạ!"
Bà tỏ vẻ
ngạc nhiên hỏi: ‘ Thư gì vậy chú chú đọc cho già này nghe thử thư gì, có phải
họ kiện tụng, lại đòi nợ nần gì nữa phải không?”.
Tôi nói: "Dạ là giấy mời chị A , anh B lên họp vụ
ly hôn, chị A là nguyên đơn ạ!".
Bà buồn
bã, có giọt nước mắt lăn dài trên khóe
mắt , lâu lâu bà đưa bàn tay khô ráp nhăn nheo quẹt qua.
Bà nói: “ A và B là con trai tôi và con dâu tôi. Tôi là C mẹ của thằng B
đây cậu ạ »
Bà C tiếp
tục : « Con dâu tôi đã bỏ nhà đi từ mấy tháng nay, hiện không rõ nó
đi đâu , còn con trai tôi nó đi làm từ sáng sớm rồi ».
Tôi nói: “ Dạ,
anh B vắng nhà , bà là mẹ bà nhận giấy thay cho con trai bà giúp con nhé ».
Bà C ngập
ngừng, lưỡng lự bà mói : « Tôi
già cả, lẩm cẩm rồi đọc viết không rõ nữa, chú có điện thoại không , tôi gửi số
điện thoại của nó cho chú, chú gọi nó về
lấy giấy, nó có dặn tôi khi nào có giấy
tờ gì thì tôi đừng có nhận , gọi điện cho nó nó nói chuyện ». Rồi bà đưa
cho tôi 1 cốc nước, và nói :
« Chú uống cốc nước cho mát, ngoài trời nắng nóng lắm phải không
chú ». Thật ra tôi đang khát khan cả cổ họng, thấy bà cho cốc nước
tôi như nắng hạn gặp mưa rào, tôi nhanh
nhảu, gấp gáp đưa tay đón nhận. Vừa định đưa cốc nước lên miệng thì ..
« oh my god » …tôi hốt hoảng phát hiện trong cốc nước có con lăng
quăng đang cựa quậy, tung tăng trong cốc nước. Trong đầu tôi nghĩ thầm « nếu mình nhanh tay,
chắc là những con lăng quăng kia chắc đạng tung tăng trong bụng của mình »
nghĩ đến đó thôi, thân người tôi bất chợt
rùng mình như có một dòng điện đang chạy trong người. Thấy tôi chưa uống, bà C giục ;
« Uống đi chú, nước mát lắm, nhà tôi thích uống nước mưa, nước mưa nó
mát, và ngọt lắm, tôi uống nước chai không có quen chú ạ ». Tôi dù khát,
nhưng vẫn giả vờ nói : « Dạ, con mới uống ly nước mía ở ngoài đầu
đường rồi ạ, để lát nữa khát con uống ạ ».
Tôi đang hốt hoảng vì xém tí nữa là « xơi tái » mấy con
lăng, quăng và hơi thoáng buồn một vì không thể tống đạt thông qua người thân
được, có khả năng phải niêm yết cả hai đương sự, tôi thấy bà móc từ trong túi
của chiếc áo bà ba bạc màu một mẩu giấy
đã nhàu nát đưa cho tôi.
Bà C nói : « Số điện thoại của nó đấy
chú, chú gọi nó đi ».
Cầm tờ giấy cũ
kĩ, nhàu nát có mấy chữ số nhòe màu, tôi bấm số
gọi cho anh B. Giọng một người đàn ông bên đầu giây bên kia vang lên,
giọng nói hơi gằn, âm trầm có vẻ hơi đợm buồn : « Alo, tôi
B nghe đây ».
Tôi :
« alo, dạ em bên giao thư, anh có giấy mời của Tòa lên họp vụ ly hôn
ạ »
Anh B : « Tôi
đang trên đường về, 15 phút nữa tôi tới
nhà, anh ráng chờ tôi chút nhé, tôi cần giấy này lắm ».
Ngồi đợi khoảng 15 phút thì thấy có một người
đàn ông gầy còm, làn da mật rám nắng,
ngồi trên chiếc xe lăn điện di chuyển vào sân, người đàn ông chân đi
khập khiễng cố gắng đi thật nhanh đến chỗ tôi và nói « Chào chú,
chú gửi thư cho tôi hả, Tòa mời ngày mấy hả chú »
Tôi nói :
« anh là anh B phải không ? Tòa mời ngày 15 tháng sau anh ạ »
vừa nói vừa đưa văn bản cho anh B. Anh B vội đưa tay thật nhanh nhận lấy văn
bản. Tôi xin anh B cho tôi xem chứng minh nhân dân và nhờ anh ký nhận cho tôi
vào biên bản tống đạt thì anh B nói : « Chú ký dùm tôi luôn đi, tôi
không biết viết chữ chú ơi ».
Tôi « anh
không biết chữ ạ, e không thể ký nhận dùm cho anh được, vậy để e đọc nội dung văn bản cho anh nghe, anh
lăn tay vào biên bản nhận giúp e nhé, cô tổ trưởng chứng kiến giúp cho anh ».
Cô tổ trưởng ký tên chứng kiến xong, Tôi cảm ơn cô vì đã nhiệt tình giúp đỡ cho
tôi. Rồi cô cũng chào chúng tôi về vì có việc gấp.
Anh B hỏi
tôi : « Chú ơi, vợ tôi bỏ đi
mất tích mấy tháng nay, dẫn theo thằng con trai 5 tuổi của chúng tôi đi
luôn, giờ tôi nhớ con trai tôi quá chú ạ »
Anh B tiếp tục
nói : « Chú ơi, giờ tôi muốn dành quyền nuôi con thì phải làm sao,
căn nhà này cha tôi để lại di chúc cho tôi và mẹ cũng đồng ý để lại cho tô, bây
giờ vợ tôi đòi bán cả căn nhà để chia đôi cho nó ».
Tôi lấy trong
ví ra name card luật sư của văn phòng và đưa cho anh B nói: “ khi nào anh cần
tư vấn pháp luật thì hãy liên lạc số điện thoại này nhé, luật sư sẽ tư vấn miễn
phí cho anh, giúp đỡ anh kịp thời ạ ». Ông A ríu rít cảm ơn, và rút trong
túi áo sơ mi bạc màu người ra tờ 50.000.000 đồng dúi vào tay tôi, nói : « Chú cầm
mua ly nước uống nhé, ngoài trời nắng nóng lắm chú », tôi vội nói
“ Dạ
thôi anh ơi,
nhiệm vụ của em mà, anh cất đi, anh chịu ký nhận văn bản là e đã mừng lắm rồi ” tôi
từ chối. Tuy nhiên, ông B vẫn kiên
quyết dúi vào túi tôi, chú không cầm là lần sau chú có gửi giấy tôi không nhận
văn bản nữa đó ». Nghe anh B nói vậy sợ lần sau có gửi mà anh không nhận
văn bản nên cầm 50.000.000 đồng đút vào túi, trong lòng thấy vui vì vừa được
anh B ký nhận, vừa được B lì xì.
Tôi xin
phép anh B cho tôi dán văn bản của bà A lên tường nhà để chụp hình niêm yết.
Rồi chào bà C và ông B ra về.
Kết thúc
một ngày rong ruổi trên các con đường trên quận Thủ Đức, cuối cùng tôi đã hoàn
thành xong hết sấp văn bản mà mình nhận. Được khá nhiều văn bản đương sự nhận
trực tiếp, và người thân nhận thay, cùng những trải nghiệm , đúc kết kinh
nghiệm thực tiễn khác nhau trong quá trình mình tống đạt, lòng chợt vui phơi
phới.
Tác giả: NGUYỄN HỮU LONG